Bitwa o Faludżę rozpoczęta. Siły irackie atakują bastion Państwa Islamskiego.

Iracki czołg na przedmieściach Faludży (foto: Ahmed al Rubaye/AFP)

"Godzina zero dla wyzwolenia Faludży wybiła. Moment wielkiego zwycięstwa zbliża się, a Daesh nie ma innego wyboru niż ucieczkę" - pisał wczoraj na twitterowym koncie iracki premier Hajdar Al-Abadi. Dziś rano premier Al-Abadi ogłosił rozpoczęcie operacji odbicia tego bastionu Państwa Islamskiego w prowincji Anbar.
Faludża była pierwszym miastem zdobytym przez dżihadystów w Iraku, w ręce ISIS wpadła w styczniu 2014 roku, około pół roku przed zajęciem Mosulu i początkiem błyskawicznej ekspansji organizacji. W rozpoczętej właśnie operacji "Breaking Terrorism" bierze udział około 20 tysięcy irackich żołnierzy, członków sił antyterrorystycznych, plemiennych milicjantów i bojowników paramilitarnej organizacji Hashd al-Shaabi.

Szacuje się, że w położnym 50 km na zachód od Bagdadu mieście wciąż znajduje się ponad 75 tysięcy cywilów. Wczoraj dowództwo operacji wzywało mieszkańców Faludży do niezwłocznego opuszczenia miasta, a tych którzy nie mogą tego zrobić do wywieszenia białych flag na dachach domów. IS od miesięcy zabrania mieszkańcom Faludży opuszczania granic miasta. Rządowi oficjele zapowiedzieli przygotowanie bezpiecznych korytarzy do obozów poza miastem, w których uciekinierzy będą mogli znaleźć schronienie i opiekę.

W bitwie o Faludżę, jeden z dwóch ostatnich bastionów Państwa Islamskiego w prowincji Anbar (drugim jest miasto al-Kaim przy granicy z Syrią) trzonem sił uderzeniowych będą podobnie jak podczas bitwy o Ramadi irackiej siły zbrojne i antyterrorystyczne na czele ze Złotą Dywizją. Złota Dywizja to irackie siły specjalne, jedna z najbardziej kompetentnych i skutecznych jednostek walczących dziś z Państwem Islamskim. Wspierać ją mają żołnierze trzech irackich dywizji (1,6 i 7), policja federalna, siły szybkiego reagowania oraz szyickie i sunnickie grupy Hashd al-Shaabi, czyli Irackie Siły Mobilizacji Ludowej (PMU).
PMU to koalicja ponad 50 grup paramilitarnych, w przytłaczającej większości szyickich i proirańskich, utworzona w 2014 roku po fatwie ajatollaha Sistaniego wzywającej Irakijczyków do obrony kraju przed IS. Grupy te maja różną historię, niektóre wywodzą się z okresu walk z Amerykanami i partyzantki po 2003 roku. Sunnickie grupy Hashd, np. z plemienia Albu Nimr, mają własne dowództwo i nie współdziałają zbytnio z szyickimi. Hashd uczestniczyło w większości bitew z IS z lat 2014-2016.
Operacją odbicia Faludży dowodzi doświadczony iracki generał Abdul Wahab al Saadi, weteran walk o Tikrit i Bajdżi.

Oddziały walczące z Państwem Islamskim o kontrole nad Faludża otrzymują wsparcie od amerykańskiego lotnictwa, jednak jest ono uzależnione od ograniczenia operacji Hashd al-Shaabi do przedmieść miasta i nieangażowania się tej organizacji bezpośrednio w walki miejskie. Hashd Al-Shaabi podczas walk o Ramadi, miasto podobnie jak Faludża zdominowane przez sunnitów, pełniło role pomocnicze i nie brało bezpośredniego udziału w walkach w mieście, aby nie prowokować napięć i konfliktów na tle religijnym między sunnitami i szyitami i zapobiec możliwemu odwetowi niektórych grup Hashd na mieszkańcach miasta podejrzewanych przez nie o wspieranie Państwa Islamskiego. W walkach bezpośrednio w Faludży wezmą udział prawdopodobnie tylko sunnickie grupy Hashd.

Siły irackie informują już o pierwszych postępach, zajęciu dwóch dystryktów na przedmieściach miasta oraz zniszczonych w wyniku nalotów i ostrzału artyleryjskiego pozycjach IS.  Według Joela Winga zajęcie miasta jest tylko kwestią czasu, a prawdziwym zmartwieniem może się okazać jego stan po zakończeniu walk. Miasto było już ostrzeliwane i bombardowane w przeszłości, a IS zaminowało wszystkie ulice i budynki dla opóźnienia sił irackich i zadania im jak największych strat. Istnieją obawy, iż powtórzy się scenariusz z Ramadi, które zostało w wyniku walk zrównane z ziemią i wg. ONZ jest dziś najbardziej zniszczonym miastem w całej wojnie.

Walki o Faludżę to kolejny etap niezwykle udanej kampanii sił irackich przeciwko IS w prowincji Anbar zapoczątkowanej odbiciem Ramadi w lutym i kontynuowanej później zwycięstwami pod Hit, Hadita, Rutba i wreszcie Trebil, gdzie 20 maja ISF zajęło przejście graniczne z Jordanią.

Mapa - sytuacja w Syrii i Iraku: https://en.wikipedia.org/wiki/Template:Syrian_and_Iraqi_insurgency_detailed_map

Źródła: 

Joel Wing, "New Effort To Liberate Iraq’s Fallujah Underway," 23/05/2016.

Stephen Kalin, Ahmed Rasheed, "Iraq announces start of Falluja operation, some residents flee,"Reuters, 22/05/2016.

Asa Fitch, Ghassan Adnan, "Iraqi and Coalition Forces Pound ISIS in Fallujah," WSJ, 23/05/2016.